آغاز سیلابی سال نو، بر نسخه مکتوب بهار ۹۸ مباحثات نیز تاثیر گذارده و پرونده ویژهای با عنوان «حوزویان و رسالت اجتماعی» را در این شماره باز کرده است. موافقان و مخالفان حضور طلاب در عرصههای اجتماعی به ویژه حوادث طبیعی همچون سیل اخیر بخش عمده این پرونده را به خود اختصاص داده است.
در میان موافقان و مخالفان حضور اجتماعی طلاب، گویا چهل سال پس از گذشت پیروزی انقلاب و شرایط کشور و به ویژه نوع نگاه جامعه به حوزه علمیه بیشتر حمایت از حضور اجتماعی طلاب را درپی داشته و آن را در ارتباط مستقیم با رسالت طلاب مطرح میکنند، به گونهای که حجتالاسلام علی نظری منفرد مردمی بودن روحانیت و مشارکت مردمی را یک اصل دینی و اسلامی دانسته که در تنافی با رسالت تبلیغی روحانیت نیست. حجتالاسلام محمدرضا باقرزاده مشارکت اجتماعی را وظیفه ذاتی و اساسی روحانیت دانسته و تمام قد از آن دفاع کرده میکند، حجتالاسلام داود صالحی نیز آینده طلبهها را در گروی ورود هرچه بیشتر به میان مردم و انجام مشارکتهای اجتماعی فعالانه منوط کرده است و از باخت بزرگ در انعکاس رسانهای حضور طلاب در مناطق سیلزده پرده برمیدارد. حجتالاسلام مهاجرنیا، در میان هیاهو و تبلیغات مثبت و منفی وسیع پیرامون حضور اجتماعی طلاب زاویه را کمی تغییر داده و از بیتوجهی اکثریت مردم به شیطنتهایی که علیه روحانیت میشود، خبر میدهد. حجتالاسلام صادقنیا از دریچهای دیگر وارد شده و کمک به سیلزدگان را از وظایف ذاتی طلبگی نمیداند و در مورد تصور بخشی از جامعه که هدف حوزویان تلاش برای کسب وجاهت صنفی است، هشدار میدهد. روح الله رضوی حضور اجتماعی طلاب را از دریچه نقش مجری و آموزگار دین بودن جامعه روحانیت نگریسته و حامد رضایی حضور اجتماعی طلاب را فرستی ناب برای بازاندیشی در نسبت روحانیت و جامعه برجسته کرده است. حجتالاسلام عبداللهیان نیز هشدار میدهد که طلبه و روحانی، منهای مردم، کارآیی نخواهد داشت. آنقدر بحث حضور طلاب در مناطق سیلزده کشور داغ و پرالتهاب شده که کار به برگزاری نشستی علمی با عنوان الگوی خدمترسانی حوزویان در حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی کشیده و خود حوزه علمیه مورد هدف و انتقاد قرار میگیرد که امروز در حوزه علمیه، روند تربیت طلاب به سمت عرصههای خدمات اجتماعی نیست، و برای تربیت طلاب در راستای اهداف انقلاب اسلامی، نیاز به مدیریت جهادی است.
در این گیر و دار انتقادات و حمایتها از حضور یا عدم حضور طلاب در مناطق سیلزده، حجتالاسلام جوان آراسته، فضا را لطیف و معنوی میکند و معتقد است که طلبهها به واسطه لباسی که دارند، میتوانند ادارهکننده معنوی مناطق آسیبدیده باشند. گویا این فضای معنوی چندان دوامی ندارد، چرا که مصطفی صالحی در یادداشتی با هدایت سیل به سمت و سوی سیاست، بلاخره این پرونده را میبندد، و هشدار میدهد که تا زمانی که مردم روحانیت را در پیوند با قدرت میدانند، روحانیون مفری از شنیدن و تحمل نقدها و حتی تخریبها نخواهند داشت.
بخش تشکیلات حوزوی مباحثات نیز در این شماره، پرقدرت و با پروندهای سنگین آمده و در همان ابتدا مقایسه زمانی دروس خارج نجف و ایران را به چالش کشیده است. در همین حین که روح الله جلالی پرونده قتلهای سریالی روحانیون را پیگیر است، خبر شهادت امام جمعه کازرون، حجتالاسلام خرسند، حکایت از دنبالهدار بودن این پرونده دارد. محسن الویری با تصاویری متنوع در نقاط مختلف دنیا، بر پوشیدن لباس طلبگی، حتی در منطقه ممنوعه تاکید میکند. انتخاب مسئول جدید دفتر مقام معظم رهبری در قم دوباره بحثها و دیدگاهها پیرامون این دفتر و ظرفیتهای آن را با یادداشت سید فرید حاجی سید جوادی داغ میکند. سعید حمیدیزاده منبر روحانیون را به فضای مجازی برده و استفاده از ظرفیتهای این فضا را برای روحانیان اجتنابناپذیر میداند. حامد صادقزاده در سوگ فرهنگ درونگفتمانی حوزههای علمیه نشسته است و به اعتراضات اخیر طلاب به برخی برنامههای مدیریتی حوزه علمیه و حوادث متعاقب آن با تحلیلی تامل برانگیز پرداخته است. پای وزیر اطلاعات نیز به پرونده گرایش به مسیحیت باز شده و سید یاسر تقوی درپی واکاوی ماجرای اظهارات وزیر در این زمینه است. پرونده تشکیلات حوزوی این شماره خبر از روند و کیفیت نظارت جامعه مدرسین بر مرجعیت و مراجع آینده میدهد. وحید فراهانی با طرح چالشها و ابهامات پیشروی سکولاریسم حوزوی، پرونده تشکیلات حوزوی این شماره از نسخه مکتوب مباحثات را میبندد.
تبلیغ در امریکای لاتین آغازگر بخش بینالملل این شماره از مباحثات است. دکتر سهیل اسعد طلبه آرژانتینی، از سهولت پذیرش اسلام در امریکای لاتین نسبت به اروپا خبر میدهد و هدف اصلی تبلیغ در خارج را تبدیل اسلام به یک گفتمان بینالمللی میداند.
بخش علم و اجتهاد بهار ۹۸ مباحثات، به استقبال آیین نکوداشت علمی پروفسور محمد لگنهاوزن رفته و تاکید میکند اگر لگنهاوزن نبود، شاهد تحولات مطلوب کنونی در حوزه فلسفه در ایران نبودیم. مهدی نصیری به بهانه درگذشت سید هاشم حداد در مشهد، به گونهای نسبت به خطر غلو عرفانی برای شریعت و عقلانیت در حوزههای علمیه هشدار میدهد که بلافاصله واکنش و پاسخ پویا طاهری را به دنبال دارد. بحث و نقدها بالا گرفته و سید محمدحسین دعائی بر وجوب گفتگوی علمی و نقد روشمند، و حرمت لجنپراکنی و عقدهگشایی تاکید میکند. پویا طاهری هم در تایید این نکته تاکید میکند که علامه طهرانی را همانطور که بودند، معرفی کنید. بحث پرالتهاب این روزها یعنی حجاب نیز پر سر و صدا خود را به مباحثات رسانده و سخن از منکر شرعی تا قانونشکنی است.
بخش تدبیر و سیاست، آغاز خود را بیانیه گام دوم رهبری، گام عدالتخواهی قرار داده است. دکتر عبدالوهاب فراتی نگاهها را به سمت ولایت فقیه سوق داده و تاکید میکند که بار سنگینی روی دوش فقیه حاکم است و حوزههای علمیه باید کمک کنند، میان مرجعیت علمی و عملی ولی فقیه تزاحمی وجود ندارد. احمد هاشمی با نقد اظهارات آیت الله گرامی پیرامون دیدگاه سیاسی میرزای شیرازی خود را به این شماره مباحثات رسانده است.
پایان بخش این نسخه از مباحثات با عنوان تاریخ و سیره، به استقبال یار مهربان رفته و دیدار مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب سال ۹۸ را با روایت استاد مهدویراد به نظاره نشسته است. اما این فضا چندان دوامی ندارد و پایان بخش این شماره از مباحثات با اشاره به نشست تحریف ظالمانه به مناسبت سالگرد بنیانگذار انقلاب، تاکید میکند که هرگاه تبیین خوبی از مکتب امام خمینی شکل نگیرد، تحریف عملی رخ میدهد.