براساس اخبار غیررسمی، رئیسجمهور حجتالاسلام والمسلمین حاجابوالقاسمی را به عنوان رابط خود با مراجع معظم تقلید و حوزههای علمیه انتخاب کردهاست و در سفر پیشروی حجتالاسلام رئیسی به قم و دیدار با مراجع و علما حضور حجتالاسلام ابوالقاسمی به معنای شروع به کار رسمی او نیز خواهد بود. در این بین پیشنهاد شدهاست این ارتباط به صورت شورائی و با حضور آقایان سیدعلیرضا تکیهای، مجید تلخابی، مسعود عالی و سیدعلیاکبر حسینینژاد و با محوریت شخص مشاور باشد.
اگرچه هنوز برخی اختلافنظرها درباره رابط رئیسجمهور با حوزه وجود دارد و حلقههای مختلف با پیشنهاد افراد گوناگون قطعی شدن این موضوع را به تاخیر انداختهاند.
حجتالاسلام محمد حاجیابوالقاسم دولابی معروف به ابوالقاسمی، روحانی ۴۶ سالهی زادهی خراسان، عضو مجلس خبرگان است که پیش ازعضویت در این مجلس به عنوان حافظ و مفسر قران در برنامههای مختلف از جمله تلویزیونی معروف بود. پدر بزرگ او مرحوم آیتﷲ سیدمهدی طباطبائی از علمای مردمی ساکن تهران بود و از خانوادهی عالمپروری رشد کرده است.
اگرچه شهرت او بیشتر بخاطر فعالیت درعرصه قرانی بودهاست اما در سایر برنامههای علمی نیز توانمندی لازم را کسب کردهاست. ابوالقاسمی با اخذ مدرک سطح چهار حوزه و دکترای علوم قران و حدیث، سابقهِی بیش از ۲۵ سال تدریس در حوزه را دارد و براساس زندگینامهی منتشر شده برای انتخابات خبرگان شاگرد حضرات آقایان تبریزی، وحید خراسانی، فاضل لنکرانی، شبیری زنجان، شب زندهدار، احمدی شاهرودی، شهیدی و گنجی بودهاست. وی در سالهای گذشته در زمینه مسائل فقه نظام نیز ورود کرده و مسئولیت «پژوهشگاه فقه نظام» را بر عهده دارد.
اما این روحانی نسبتا جوان از دیدگاه مراجع وعلما قرار است رابط رئیس جمهور با آنان باشد؛ امر خطیری که میتواند در بزنگاههای خاصی نه تنها برای حوزه، بلکه برای حاکمیت نقش ایفا کند. مباحثات پیش از این اولویتها و نکات مهمی که رابط رئیسجمهور لازم است بدان توجه داشته باشد متذکر شده بود و با توجه به تعیین حجتالاسلام ابوالقاسمی به این سمت مجددا موارد فوق را یادآوری میکند:
• حضور بلندمدت در متن حوزه علمیه : رابط رئیسجمهور باید در ابتدا امین و دارای سابقهی شناخت و ارتباط قوی با مراجع تقلید باشد. مراجع تقلید و علما احساس کنند وی نمایندهی آنان در دولت بوده و تنها به عنوان فرستادهای از دولت انجام وظیفه نمیکند.
• ارتباط حسنه با سلایق مختلف: حوزههای علمیه متشکل از سلایق بسیار گوناگون سیاسی و فکری و روشی است و رابط دولت باید در ابتدا این سلایق را شناخته و قدرت تعامل با تمامی آنان را داشته باشد. چنانچه معتقد باشیم ارتباط مراجع با رئیس جمهور، در نگاهی کلانتر یعنی رابطه با نفر دوم نظام جمهوری اسلامی ایران، طبیعتا این ارتباط را در علایق سیاسی خاصی محدود نخواهیم کرد و تلاش خواهیم کرد با گسترش رابطهی رئیس جمهور با تمامی طیفهای سیاسی، به اعتبار و قدرت نظام بیافزائیم.
• پرهیز از توسعهی سازمانی: شرح وظایف رابط رئیسجمهور با روحانیون نشان میدهد که اصلیترین وظیفهی این فرد ایجاد ارتباط دوسویهی رئیسجمهور با حوزویان است. این ارتباط نیازمند شناخت دقیق از دو سوی رابطه و انتقال نظرات به یکدیگر است. قطعا گسترش سازمانی و تشکیلاتی این مرکز نه تنها به موفقیت آن کمک نمیکند بلکه شخص رابط را از انجام وظایف اصلی نیز بازمیدارد.
• توجه به سطوح مختلف حوزویان: اگرچه مراجع عظام تقلید رکن اصلی و رأس هرم حوزه و روحانیت شناخته میشوند اما وجود علماء طراز بعدی در قم و همچنین مراکز استانها و شهرستانها هم در جای خود قابل توجه است. این علما ارتباط عمیقی با مردم دارند و میتوانند نقشآفرینی مهمی در ارتباط با بدنهی جامعه داشته باشند.
• استفاده از تجربیات موجود: در چهار دههی اخیر، برخی از نهادهای اصلی حوزوی به بررسی دقیق تعامل حوزه و نظام پرداختهاند و در این زمینه دارای نظرات و سوابق بسیار خوبی هستند. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یکی از این مراکزی است که رابط امور روحانیون رئیسجمهور میتواند فراتر از روابط رسمی و تشریفاتی، به خوبی از ظرفیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استفاده کند.
امیدواریم جناب حجتالاسلام ابوالقاسمی با توجه به ویژگیهای خاص این مسئولیت و دقت کافی به هنجارهای ارتباطی با مراجع و علما و سطوح مختلف حوزویان در وظیفهی محوله موفق باشند.