حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار، در آئین اختتامیه جشنواره علامه حلی استان سمنان، در سالن اداره کل کتابخانههای عمومی استان، با بیان اینکه اگر ما با شرایطی نظیر حمله صلیبیها به عالم اسلام و آتش زدن کتابخانه شیخ طوسی در قرن پنجم که حدود ۴۰ هزار نسخه خطی از بین رفت مواجه نبودیم امروز شاهد حجم عظیمی از معارف شیعه بودیم، اظهار داشت: آنچه امروز هم از معارف شیعه وجود دارد ذیقیمت و با اهمیت است.
رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه با بیان اینکه انسانها معمولاً صحنه زندگی آنان مقدم بر ذهن آنان است، تصریح کرد: علم در هر دورهای میآید و جهان خودش را توصیف میکند؛ جهان شیعه و علما تشیع جهان اپوزیسیون بوده است و ما در قبل از انقلاب اسلامی در حاشیه زندگی کردهایم.
انقلاب اسلامی آرزوی همه علماء پیشین در طول اسلام بوده است
وی با بیان اینکه فقه، کلام و حدیث و زبان و کنشهای اجتماعی و سیاسی عمده اینها سیاق و لسان سلب دارد، افزود: اعتراض علما اعتراض به حاکمیتی بود که ما را به حاشیه برده بود و انقلاب اسلامی آرزوی همه علماء پیشین و حوزههای علمیه در طول اسلام بوده است و آرزوی ما بود که شیعه در این امپراتوری جهان حرفی برای گفتن داشته باشد که این امر مهم با انقلاب اسلامی محقق شد.
رهدار با بیان اینکه ما در پژوهشهای حوزوی خود متناسب با این تغییر، تغییر نکردهایم، خاطرنشان کرد: فقه ما هنوز سازنده و ادارهکننده نیست و امام خمینی (ره) فرمودند که «فقه علم ادارهکننده انسان از گهواره تا گور است».
وی با بیان اینکه فقه یعنی چکیده کل معارف ما، گفت: فقه ما مادامیکه الزامات اجتماعی خودش را توسط فقیه پیگیری نکند از اداره جامعه میماند و بیاثر خواهد بود و خروجی حوزهای که به فکر الزامات اجتماعی نباشد هرچند عمیق اما غیرمفید واقع میشود؛ غایت علم تکامل دادن به انسان و جهان است.
رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه با بیان اینکه علم باید امتداد داشته باشد، افزود: به نظر میرسد پژوهشهای الآن برخی فاقد امتداد است و ما باید به جامعه نشان بدهیم که اگر حوزه نباشد چه اتفاقی در نمودار اجتماعی و جامعه و تشدید ناهنجاریهای اجتماعی رخ میدهد.
وی با بیان اینکه هزاران مسئله لاینحل در جامعه وجود دارد، گفت: باید بفهمیم مسئله امروز انقلاب ما چیست و امروز در کجا بحث کردیم که مهمترین مسئله امروز انقلاب چیست؟ و برنامه حوزه در این راستا چه میتواند باشد.
رهدار با بیان اینکه بنده معتقد هستم که انقلاب اسلامی باید بُعد حوزههای علمیه ما باشد، تصریح کرد: یک پرچم خیلی سنگین بر دوش ماست و ما این پرچم را خیلی جدی نگرفتهایم و بعضی از چیزها را باید جسارت به خرج بدهیم.
غرق شدن در تاریخ فقه ما را از آینده بازمیدارد
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات فقهی که آلان داریم این است که بهجای آنکه ما را دعوت به آینده کند ما را در تاریخ غرق میکند و غرق شدن در تاریخ فقه ما را از آینده بازمیدارد، گفت: ما در جامعه مشکل آب داریم اما ۵۰ صفحه فقه آب نداریم، مسئله مذاکره وجود دارد اما ۵۰ صفحه فقه مذاکره نداریم، در جامعه ما ساختمانها و پروژههای معماری فراوانی وجود دارد اما ۵۰ صفحه فقه توسعه معماری نداریم.
رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه با بیان اینکه ما ربطی به زندگی مردم، جامعه انقلاب اسلامی و دنیا نداریم، تصریح کرد: فرزند زمانه نیستیم و در تاریخ فقه غرقشدهایم؛ انقلاب اسلامی مدیون بچهها و جوانانی است که در بستر الهی به همت امام راحل به اوج رسیدند.
وی با بیان اینکه هر وقت علامه حلی ۲۰ ساله از حوزه بیرون دادیم آنوقت حوزه میشود حوزه علمیه در طراز انقلاب است، افزود: هر وقت توانستیم بگوییم آقای ۲۰ ساله شما برو امام جمعه فلان نقطه از کشور باش، آنوقت حوزه علمیه مطلوب را داریم.
رهدار با بیان اینکه انقلاب اسلامی با اسمش دنیا را فتح کرده است، خاطرنشان کرد: آنوقت ما در قم دعوا داریم که آیا روایت مرتبط با حکومت داریم یا نه؛ با حکومت باشیم یا مستقل؛ روحانیت مسئولیت قبول کند یا نه.
پژوهشها میبایست هماهنگ با نیازها و اولویتها باشد
رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه با بیان اینکه فعالیتها و برنامههای پژوهشی میبایست هماهنگ با نیازها و اولویتها باشد، افزود: یکی از مسائلی که باعث میشود محققان و پژوهشگران حوزوی در رسالتهای مخصوص به خود موفق باشند، توجه به اصل نیازسنجی دقیق پژوهشی است.
وی با بیان اینکه اگر پژوهشهای ما ناظر به مسائل علمی و اجتماع نشود نمیتوانیم موفق باشیم، اظهار کرد: دانش حوزوی ما اگر به ما مهارت ارتباط، اداره و … را ندهد به چه دردی میخورد؟، گفت: وزارت امور خارجه ما فقه بینالملل میخواهد و متأسفانه در کل قم ما فقه بینالملل نداریم که بتوانیم توسط انقلاب اسلامی با دنیا ارتباط برقرار کنیم و اجتهاد در واقع یعنی قدرت استنباط دین معطوف به اجرا.